Ubóstwo energetyczne to zjawisko polegające na doświadczaniu trudności w zaspokojeniu podstawowych potrzeb związanych z energią cieplną i elektryczną w mieszkaniu.
Nawet osoby relatywnie zamożne mogą żyć w ubóstwie energetycznym, jeśli przeznaczają na energię przynajmniej 10% swoich przychodów lub żyją w niedogrzanych mieszkaniach. W zależności od użytej definicji, ubóstwo energetyczne obejmuje nawet 34% mieszkańców Polski. Przyczyny tego zjawiska są różnorakie i mogą wynikać z wielu, także równoległych sobie czynników.
W Polsce, z uwagi na szeroko rozpowszechniony sub-standard mieszkaniowy, problemy infrastrukturalne – brak lub niedostateczna termoizolacja budynków mieszkalnych, przestarzałe i niewydajne źródła ciepła, mają istotny wpływ na rozpowszechnienie ubóstwa energetycznego. Niewystarczająca termoizolacja lub całkowity jej brak powoduje znaczne straty ciepła i w rezultacie znacznie wyższe rachunki za ogrzewanie. Nawet 70% domów jednorodzinnych w Polsce pozbawione jest jakiejkolwiek izolacji termicznej.
Pogłębia ono również problem smogu w miastach i na wsiach. Osoby ubogie energetycznie często ogrzewają się, używając najniższej jakości paliw bądź wręcz spalając śmieci. To powoduje zwiększenie tzw. niskiej emisji, pochodzącej przede wszystkim z kominów domów jednorodzinnych, ale także indywidualnych piecyków, którymi ogrzewają się często mieszkańcy miejskich enklaw biedy.
Przeciwdziałając ubóstwu energetycznemu, przeciwstawiamy się zatem także wykluczeniu społecznemu oraz zanieczyszczeniu powietrza.
W ramach projektu z European Climate Foundation nawiązaliśmy współpracę z kluczowymi interesariuszami, inicjując działalność Grupy Roboczej ds. Przeciwdziałania Ubóstwu Energetycznemu. Jego członkowie wspólnie opracowali zalecenia i propozycje rozwiązania problemu ubóstwa energetycznego w Polsce. Zostały one przekazane do Departamentu Mieszkalnictwa w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa.
Dzięki tym propozycjom osoby niezamożne mogą wydawać mniej pieniędzy za energię, m.in. dzięki podnoszeniu efektywności energetycznej swoich budynków.
