Poznaj agendę

 

Forum Mieszkaniowe 2025

 

Agenda

 

Okazja do spotkania z innymi uczestnikami, rozmów z prelegentami oraz zapoznania się ze strefą mediów i partnerów przed oficjalnym rozpoczęciem Forum.

Powitanie uczestników przez organizatorów i zaproszonych gości.

Wprowadzenie do tematyki Forum – mieszkalnictwa, odporności społecznej oraz roli dostępnych mieszkań w kształtowaniu przyszłości społeczności.

(tłumaczenie symultaniczne)

Dostępność mieszkań staje się jednym z kluczowych czynników rozwoju społecznego i gospodarczego w Polsce. Jak pokazuje najnowszy raport Habitat for Humanity Poland Mieszkalnictwo 2025, rosnące koszty życia i wysokie ceny mieszkań sprawiają, że co piąta osoba mieszka w warunkach niespełniających jej podstawowych potrzeb, a ponad jedna czwarta znajduje się w tzw. „luce czynszowej” – nie mogąc pozwolić sobie ani na najem rynkowy, ani na zakup mieszkania. 

Podczas sesji omówione zostaną kierunki polityki publicznej i inicjatywy wspierające rozwój mieszkalnictwa dostępnego cenowo – na poziomie europejskim, krajowym i lokalnym. W tym kontekście szczególne miejsce zajmie model Społecznej Agencji Najmu (SAN), który zyskuje na znaczeniu jako elastyczne narzędzie wspierania lokalnych polityk mieszkaniowych. Dyskusja dotyczyć będzie doświadczeń gmin, nowych projektów finansowanych przez administrację publiczną oraz możliwości dalszego skalowania tego rozwiązania w Polsce. 

Rozmowa będzie również okazją do zastanowienia się, jak współpraca między administracją publiczną, samorządami, instytucjami krajowymi i organizacjami społecznymi może przyczynić się do zwiększenia dostępności mieszkań i tworzenia stabilnych warunków życia dla różnych grup społecznych. Wspólne działania w tym obszarze mogą stać się trwałym impulsem dla rozwoju społeczności lokalnych i wzmocnienia spójności społecznej w Polsce.

(tłumaczenie symultaniczne)

Rosnące napięcia gospodarcze, demograficzne i klimatyczne sprawiają, że odporność społeczna i mieszkaniowa staje się jednym z kluczowych wyzwań dla rozwoju Polski. Od skuteczności systemów wsparcia mieszkaniowego zależy zdolność państwa i samorządów do reagowania na kryzysy – od migracyjnych po energetyczne – oraz zapewniania stabilnych warunków życia wrażliwym grupom społecznym. 

Jak pokazały doświadczenia ostatnich lat, w tym przyjazd osób uciekających przed wojną w Ukrainie, kluczowe znaczenie ma gotowość (preparedness) kraju na przyszłe ruchy ludności i sytuacje kryzysowe. Dyskusja będzie dotyczyć budowania długofalowych strategii mieszkaniowych i planowania zasobów, efektywnego wykorzystania środków unijnych, a także wyzwań związanych z luką kompetencyjną w gminach i równowagą między obowiązkami legislacyjnymi a dostępnymi narzędziami finansowymi. Uczestnicy przyjrzą się roli polityk publicznych w kontekście Średniookresowej Strategii Rozwoju Kraju oraz przyszłej perspektywy finansowej UE, szukając sposobów na wzmocnienie systemowej odporności kraju poprzez współpracę administracji, samorządów i organizacji społecznych. 

Rozmowa pozwoli przyjrzeć się, jak budować odporność mieszkaniową i społeczną w sposób systemowy – łącząc działania centralne, regionalne i lokalne oraz angażując sektor publiczny, organizacje społeczne i służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo i stabilność społeczną.

Rosnące koszty życia i utrzymania mieszkań coraz silniej obciążają gospodarstwa domowe, zwłaszcza te o niższych dochodach. Jednym z rozwiązań, które łączy wymiar ekonomiczny, społeczny i ekologiczny, jest gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ) – ponowne wykorzystanie przedmiotów i wyposażenia wnętrz, by ograniczać marnotrawstwo i dawać rzeczom drugie życie. 

Podczas sesji omówione zostaną przykłady współpracy między biznesem, instytucjami publicznymi i organizacjami społecznymi, które umożliwiają obniżanie kosztów utrzymania mieszkań oraz wspierają osoby w trudniejszej sytuacji ekonomicznej. Wśród przykładów znajdzie się działalność warszawskiego ReStore – sklepu społecznego prowadzonego przez Habitat for Humanity Poland, który sprzedaje używane, dobre jakościowo wyposażenie wnętrz w przystępnych cenach, często przekazywane przez firmy i instytucje. 

Dyskusja pokaże, jak idea GOZ może stać się częścią szerszej polityki mieszkaniowej i społecznej – angażując biznes, samorządy i sektor społeczny we wspólne działania na rzecz zrównoważonego rozwoju i dostępnego mieszkalnictwa.

Starzenie się społeczeństwa, zmiany wynikające z napływu ludności uchodźczej i migracyjnej, a także potrzeby mieszkaniowe m.in. osób z niepełnosprawnościami czy osób w kryzysie bezdomności sprawiają, że system wsparcia społecznego w Polsce stoi przed koniecznością głębokiej transformacji. Deinstytucjonalizacja staje się jednym z kluczowych kierunków tej zmiany – odchodzeniem od opieki w dużych, zbiorowych placówkach na rzecz indywidualnych, zintegrowanych rozwiązań mieszkaniowych i usługowych.

Podczas sesji omówione zostaną zagadnienia i plany związane z przekształcaniem miejsc zbiorowego zakwaterowania, w tym obiektów tymczasowych dla osób z Ukrainy, w trwałe rozwiązania mieszkaniowe, a także z rozwojem mieszkań wspomaganych, łączących funkcję mieszkaniową z dostępem do usług społecznych.

Dyskusja obejmie również wyzwania finansowe i organizacyjne stojące przed samorządami i instytucjami publicznymi oraz rolę współpracy międzysektorowej w tworzeniu elastycznych modeli wsparcia dla seniorów, osób z niepełnosprawnościami, migrantów i osób w kryzysie bezdomności.

(tłumaczenie symultaniczne)

W całej Europie niewykorzystane i opuszczone budynki stanowią ogromny, często pomijany potencjał w rozwiązywaniu kryzysu mieszkaniowego i klimatycznego. Przywracanie ich do życia pozwala ograniczyć emisje związane z nowym budownictwem (prawie 40% CO2 w UE pochodzi z sektora budowlanego), przeciwdziałać rozlewaniu się miast oraz wspierać rozwój bardziej zwartych i energooszczędnych społeczności. Podczas sesji przyjrzymy się, w jaki sposób adaptacje i wykorzystanie istniejących zasobów mieszkaniowych może zwiększać dostępność mieszkań i odporność na zmiany klimatu — przekształcając pustostany w domy. Uczestnicy omówią narzędzia regulacyjne i finansowe oraz przykłady partnerstw i lokalnego przywództwa, które łączą sprawiedliwość mieszkaniową z zieloną transformacją i tworzeniem lepszych warunków życia dla wszystkich.

(tłumaczenie symultaniczne)

Polityka spójności, unijny Plan na rzecz dostępnego mieszkalnictwa oraz Europejska strategia przeciwdziałania ubóstwu pokazują, że kwestie społeczne i mieszkaniowe coraz wyraźniej stają się centralnym elementem agendy politycznej Unii Europejskiej.

Podczas sesji zamykającej uczestnicy przyjrzą się, w jaki sposób instytucje europejskie odpowiadają na rosnące zapotrzebowanie na dostępne mieszkania, włączenie społeczne i budowanie odporności wspólnot w ramach nowej Wieloletniej Perspektywy Finansowej (MFF).

 

Wydarzenia towarzyszące

 

Spotkanie Koalicji „Pustostany na Domy” będzie przestrzenią do rozmowy, wymiany wiedzy i doświadczeń pomiędzy organizacjami, samorządami i partnerami zaangażowanymi w rozwój rozwiązań związanych z adaptacją pustostanów na cele mieszkaniowe.
Wydarzenie będzie facylitowane i ma na celu wspólne omówienie, skomentowanie i finalizację dokumentów rekomendacyjnych (policy papers), opracowanych na podstawie postulatów i rekomendacji wypracowanych przez członków Koalicji. Dokumenty te zostaną udostępnione uczestnikom przed spotkaniem, a następnie omówione podczas sesji – tak, aby mogły stać się podstawą dalszych działań i wystąpień do właściwych instytucji. 

Spotkanie będzie również okazją do prezentacji działań Koalicjantów – planowana jest przestrzeń na krótkie speed-presentations przedstawiające dobre praktyki i inicjatywy, zwłaszcza w obszarze adaptacji pustostanów i rozwoju dostępnego mieszkalnictwa.

Spotkanie połączone z warsztatem skierowanym do przedstawicieli istniejących Społecznych Agencji Najmu (SAN) oraz podmiotów planujących uruchomienie tego typu rozwiązań. Celem wydarzenia jest sieciowanie, wymiana doświadczeń i dobrych praktyk, a także podnoszenie wiedzy w zakresie funkcjonowania i rozwoju modelu SAN w Polsce. 

Okrągły stół będzie okazją do nawiązania współpracy między gminami, organizacjami społecznymi i partnerami instytucjonalnymi, a także do pogłębienia wiedzy na temat narzędzi wspierających rozwój Społecznych Agencji Najmu. 

Wydarzenie organizowane jest w ramach projektu Promoting social and economic inclusion, empowerment, and access to affordable housing for refugees (PL: Promowanie włączenia społecznego i gospodarczego, wzmocnienia podmiotowości oraz dostępu uchodźców do mieszkań dostępnych cenowo) finansowanego przez Agencję ONZ do spraw Uchodźców (UNHCR).