Seminarium – dobre praktyki w przeciwdziałaniu ubóstwu energetycznemu
W ramach projektu z funduszy European Climate Foundation, Fundacja Habitat Poland 10 stycznia 2018r. zorganizowała seminarium poświęcone problematyce ubóstwa energetycznego domów jednorodzinnych w Polsce. Ten zaniedbywany przez lata problem dotyczy milionów Polek i Polaków, jako że około 70% budynków jednorodzinnych w kraju nie posiada dostatecznej izolacji termicznej, powodując szereg problemów ekonomicznych i społecznych.
Na seminarium zjawili się przedstawiciele wielu instytutów badawczych, biznesu, organizacji pozarządowych zajmujących się ekologią, energetyką i ubóstwem, a także reprezentanci Ministerstwa Energii, Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa oraz Mazowieckiego Urzędu Marszałkowskiego. Różnorodność profili uczestników pozwoliła na ciekawą i merytoryczną dyskusję.
Seminarium rozpoczęło się krótkim przedstawieniem przez Filipa Kuśmierskiego postulatów Habitat Poland w zakresie przeciwdziałania ubóstwu energetycznemu w Polsce – wprowadzenia systemu kwotowego do Funduszu Termomodernizacji i Remontów dla mniejszych podmiotów i osób fizycznych, a także taryf socjalnych na energię oraz reformę dodatku energetycznego. Następnie Hanna Kryszyńska z Instytutu na Rzecz Ekorozwoju zaprezentowała zgromadzonym założenia i cele autorskiego programu ‘Eko-Lokator’, wspomagającego zarządy wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych w podejmowaniu pro-ekologicznych przedsięwzięć. Po dwóch prezentacjach nastąpiła żywa dyskusja, koncentrująca się przede wszystkim na możliwości i ekonomicznej zasadności wprowadzenia w Polsce taryf socjalnych na energię. Zgromadzeni zastanawiali się czy takie rozwiązanie powinno zostać implementowane i jeśli tak – jaką formę powinno przybrać: uniwersalnych taryf dla wszystkich konsumentów czy też jedynie dla osób żyjących w ubóstwie energetycznym. Zasugerowano, że być może zasadnym byłoby zorganizowanie kolejnego wydarzenia poświęconego wyłącznie temu tematowi.
Druga część seminarium, poprzedzona lunchem, skupiła się na dyskusji o instrumentach finansowych na rzecz podnoszenia efektywności energetycznej w domach jednorodzinnych. Grzegorz Wolszczak, ekonomista Banku Światowego oraz Andrzej Guła, szef Polskiego Alarmu Smogowego omówili to zagadnienie szeroko w swoich prezentacjach. Zaprezentowali oni mechanizmy mające zmniejszać niską emisję. Zastanawiano się jakie korzyści przyniesie równoczesna poprawa izolacji termicznej budynku wraz z wymianą źródła ciepła, a jakie samodzielna wymiana pieca bez prac termoizolacyjnych. Kontrowersje wzbudziło definiowanie przez Bank Światowy grup docelowych tego narzędzia finansowego – podzielono je na ubogich i nie-ubogich, wprowadzając tym samym nieelastyczne ramy operacyjne. Jan Rutkowski z Instytut Badań Strukturalnych zasugerował trzecią, środkową kategorię ze specjalnym, dedykowanym narzędziem. Jednak, jak słusznie zauważyła Marta Tymoszczuk z Fundacji ATD Czwarty Świat, smog jest problemem drugorzędnym. Przede wszystkim należy zapewnić odpowiedni komfort cieplny milionom polskich rodzin, które żyją w ubóstwie energetycznym.