30 stycznia 2018r. zespół rzeczniczy Habitat for Humanity Poland – Barbara Audycka oraz Filip Kuśmierski wzięli udział w seminarium ‘Polityka publiczna wobec ubóstwa energetycznego. Propozycje rozwiązań i korzyści społeczne’ zorganizowanym przez Instytut Badań Strukturalnych w Centrum Konferencyjnym przy ul. Zielnej w Warszawie.
Eksperci z IBS przedstawili swoje badania i założenia, mające na celu usprawnienie definiowania grup zagrożonych ubóstwem energetycznym w Polsce, a także zaproponowali możliwe rozwiązania tego problemu, dzieląc je według przewidywanej efektywności, a także kosztów wdrożenia. Mocno wybrzmiał komunikat o konieczności lepszej współpracy rządu centralnego z samorządami w całym kraju, jako że problem ubóstwa energetycznego jest ściśle skorelowany z niską efektywnością energetyczną polskich domów i koniecznie są wieloetapowe i kosztowne mechanizmy, których sukces zależy od kompleksowego finansowania i kooperacji pomiędzy instytucjami rządowymi, lokalnymi i biznesem. Jednak konieczność termomodernizacji budynków w Polsce stwarza również szanse i jak zauważył Piotr Lewandowski z IBS, intensyfikacja przedsięwzięć zwiększających efektywność energetyczną budynków ma potencjał stworzyć setki tysięcy miejsc pracy zarówno dla kadry o niskich, jak i wysokich kwalifikacjach.
Po wystąpieniach badaczy z IBS, Ute Dubois, profesor z ISG International Business School w Paryżu poprowadziła ciekawy panel zatytułowany ‘The French approach to energy poverty: a mix of tools to tackle a multifaceted phenomenon’, w którym opowiedziała szeroko o francuskim sposobie definiowania i identyfikowania ubóstwa energetycznego, a także o sposobach przeciwdziałania temu negatywnemu zjawisku. Największą uwagę zgromadzonych wzbudził nowatorski system ‘czeków energetycznych’ wprowadzonych we Francji w zastępstwie taryf socjalnych. Czeki takie są przyznawane raz do roku wyselekcjonowanym przez opiekę społeczną gospodarstwom domowym żyjącym w ubóstwie energetycznym i mogą zostać użyte jako środek płatniczy przy regulowaniu rachunków za energię. Jak zapewniała Dubois, czeki muszą być zaakceptowane przez wszystkich dostawców energii. System ten zmniejsza koszty administracyjne związane z uprzednim mechanizmem taryf socjalnych i według wyliczeń, pozwala na skuteczniejsze przeciwdziałanie ubóstwu.
Kolejną ciekawą prezentację przedstawiła Laura Dupre z Caritas Deutschland, która omówiła sposoby docierania do osób zagrożonych ubóstwem energetycznym oraz formy udzielanej pomocy. Caritas w Niemczech w ramach programu Stromspar-check najczęściej kieruje się bezpośrednio do miejsc, gdzie przebywają osoby ubogie – pośrednictwo pracy, kuchnie socjalne itp. Informują oni potencjalnych beneficjentów o korzyściach płynących z redukcji zużycia energii i oferują programy pozwalające osiągnąć domowe mikro-oszczędności – wymiany żarówek, ale także dopłaty do wymiany sprzętu AGD, izolacja okien itp. Według wyliczeń Dupre, z programu skorzystało dotychczas ok. 200 tys. osób, osiągając wielotysięczne oszczędności.
Seminarium zamknęła interesująca dyskusja panelowa, w której udział wzięli Piotr Woźny (Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii), Szymon Firląg (Buildings Performance Institute Europe), Andrzej Guła (Krakowski Alarm Smogowy), a także Magdalena Kapuśniak (Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego) oraz Michał Mroczkowski (Miasto i Gmina Sztum). Rozmowa szybko skupiła się na zasadności wprowadzenia tzw. taryfy anty-smogowej i jej potencjalnych korzyści względem innych dostępnych taryf (w tym tzw. taryfy nocnej). Zgromadzeni nie osiągnęli jednak kompromisu, jako że Andrzej Guła wskazywał na jej wyższy koszt w porównaniu do taryfy nocnej, podczas gdy przedstawiciele Ministerstwa Energii utrzymywał niemożność wprowadzenia powszechnej i dłuższej taryfy nocnej z racji na niewystarczające możliwości sieci przesyłowych. Wydarzenie zakończyło się ok. godziny 13.30 wspólnym lunchem.